در هنگام ارتباط با دیگران همه ما هم گوش می‌دهیم و هم صحبت می‌کنیم. اما آیا واقعاً به صحبت‌های دیگران گوش می‌دهیم؟
آیا توجه کرده‌اید که در گفت‌وگوهای خود ناگهان بگویید «چه گفتی؟»، معنی این جمله این است که در واقع شما به صحبت‌های دیگران گوش نمی‌دادید و فقط می‌شنیدید.
با اینکه گوش دادن یک مهارت بسیار مهم و اساسی است ولی در مورد آن خیلی کم آموزش رسمی می‌دهند. پس طبیعی است که خیلی از اشخاص تفاوت بین گوش دادن و شنیدن را متوجه نشوند و ندانند معنای واقعی آن چیست.
به فرآیند دریافت، پردادزش و درک پیام‌های صحبت کسی و سپس پاسخ متناسب با پیام گوش دادن می‌گویند. گوش دادن سبب تقویت و ارتقاء مهارت‌های ارتباطی و موفقیت افراد می‌شود.
مقاله پیشنهادی: چه چیزهایی باعث می‌شود که شما به حرف‌های دیگران خوب گوش ندهید؟
آشنا شدن با اثرات گوش دادن
گوش دادن بسیار با اهمیت و مهم است و منفعت زیادی برای هر کسی به همراه دارد و برعکس گوش نکردن باعث ضرر و زیان می‌شود. مسلماً هر دو مورد برای شما نیز اتفاق افتاده است. بنابراین ضروری است هم مزایا هم ضررهای آن را خوب بشناسید تا بتوانید فایده‌های آن را زیاد کنید.
تآکید بر نکات مثبت
زمانی که کسی به گفته‌های شما به خوبی گوش می‌دهد چه حسی دارید؟ اکثراً جواب این سوال این است:
- به من احترام گذاشته می‌شود.
- مورد توجه قرار گرفته‌ام.
- ارتباط مؤثری ایجاد کرده‌ام.
- حس میکنم نتیجه رضایت‌بخشی کسب کرده‌ام.
- حس خوشنودی دارم.
- حس میکنم به موفقیت رسیده‌ام.
چه چیزی در این حس‌ها یکسان است؟
همه آن‌ها حس مثبتب دارند و تجربه کردن این حس‌ها بدون شک تجربه دلچسبی است.
سوال بعدی: اگر در محل کار بعد از دریافت این حس‌های مثبت از افراد مانند همکاران و مشتریان، این افراد شما را ترک کردند. این مورد چه اثری بر کار شما خواهد داشت؟ جواب‌ها:
- بازدهی بیشتر
- روابط کاری قوی‌تر
- خوشنودی بیشتر مشتریان
- ارتقاء کسب‌وکار
- حل کردن آسان‌تر و بهتر مسائل
- کاهش اضطراب
گوش دادن یک مهارت ارتباطی است که باعث افزایش کارایی می‌شود ولی خیلی از افراد تآثیر آن را نادیده می‌گیرند. اما اگر از مزایا و فواید خوب گوش کردن آگاهی یابند، سعی خواهند که مهارت‌های گوش دادن خود را پرورش داده و آن را در ارتباطات خود به کار گیرند و اثر مثبت و خوبی روی دیگران بگذارند.
کاهش دادن نکات منفی
هنگامی که مردم می‌خواهند از چیزهایی که از گوش نکردن تجربه کردند بگویند، احساس بدی به آن‌ها دست می‌دهد. زمانی که از افراد بخواهید از تجربه‌هایی که هنگام گوش ندادن طرف مقابل‌شان به صحبت‌شان بگویند نیز باز حس خوشایندی ندارند. معمولاً تجربه‌ها گوش نکردن افراد بسیار بیشتر از گوش کردن خوب آن‌ها است.
اگر از افراد بخواهیم درباره‌ی اثرات خوب گوش نکردن بر آن‌ها گذاشته بپرسیم، معمولاً چنین پاسخ‌هایی می‌دهند:
- روابط کاری پر استرس
- به وجود آمدن مشکل در رسیدگی به سفارش‌های مشتریان
- از دست دادن مشتری فعلی یا احتمالی
- مشتریان ناراحت و ناخوشنود
- تبدیل مشکلات کوچک به مشکلات بزرگ
- زیاد شدن ایرادات و لزوم دوباره‌کاری
- ناکارآمدی و شکست‌های بیشتر
ممکن است گوش نکردن خوب آنقدر ضرر و زیان به همراه داشته باشد که نتوانید آن را جبران کنید. باید اثرات گوش کردن خوب را بشناسید و تلاش کنید تا آن‌ها بدست بیاورید. بهتر است بدانید گوش کردن مژثر نه تنها سرعت عمل شما را کم نمی‌کند بلکه انجام دادن کارها را برای شما راحت‌تر می‌کند.
مطالعه بیشتر: با این چند روش مهارت گوش دادن‌تان را پرورش دهید
مراحل فرآیند گوش دادن
گوش کردن در سه مرحله صورت می‌گیرد:
مرحله اول – دریافت: در این مرحله، پیام‌های شخص گوینده از طریق حواس به خصوص شنوایی و بینایی دریافت می‌شود. در هنگام گوش دادن حس بینایی نیز مانند حس شنوایی به صحبت‌های فرد گوینده گوش می‌دهد، البته به جزء مکالمه تلفنی.
نگاه کردن موجب دریافت پیام‌های غیرکلامی شخص گوینده می‌شود. به این دلیل است که وقتی که با کسی مشکلی دارید بهتر است رو در رو با او صحبت کنید چرا که دیدار حضوری باعث درک و فهم بهتری از نحوه تفکر و احساسات طرف مقابل می‌شود.
مرحله دوم – پردازش: پس از دریافت پیام فرآیند درونی شروع می‌شود. این روند در ذهن صورت می‌گیرد و شامل تحلیل، بررسی و ترکیب می‌باشد. این روند برای معنادار کردن پیام صورت می‌گیرد و با کمک آن میتوانید بفهمید که منظور شخص گوینده از صحبتش چیست. با توجه به درونی بودن این فرآیند و شخص گوینده از شما عکس‌العملی دریافت نکرده است. مشکلات ایجاد شده در این مرحله به احتمال زیاد مربوط به توجه پایین یا اضطراب زیاد می‌باشد. اگر شما به پیام‌های صحبت شخص گویتده توجه نکنید قادر نخواهید بود که پیام‌های صحبت او را دریافت کنید.
اضطراب زیاد باعث عدم توجه به کلیات پیام می‌شود و تمرکز بیشتر روی جزئیات پیام قرار می‌گیرد. در نتیجه، این مرحله از فرآیند گوش دادن نیازمند تمرکز بسیار زیادی برای درک پیام صحبت‌های گوینده می‌باشد.
مرحله سوم – پاسخ: مرحله آخر در فرآیند گوش دادن، پاسخگویی است. در این مرحله شخص گوینده نحوه واکنش شنونده را می‌بیند و می‌شنود.
شنونده از طریق روش‌های کلامی و غیرکلامی دریافت و فهم پیام گوینده را نشان می‌دهد. اگر گوینده حس کند که فرد شنونده پیام او را متوجه شده و به او احترام گذاشته، ارتباط میان آن‌ها با یکدیگر قوی‌تر می‌شود و کارایی رابطه افزایش مییابد. ولی اگر گوینده از سوی شنونده با مشکلاتی روبه‌رو شود چه موانع کلامی چه موانع غیرکلامی باشد، ارتباط میان آن‌ها دچار اختلال می‌شود و کارایی کاهش و اضطراب افزایش پیدا می‌کند.
