دانستن انواع سبک برای ارتباط باعث ایجاد ارتباط تأثیرگذار و طولانی مدت می‌شود. هنگامی که با دیگران ارتباط خوب و مناسبی داشته باشیم آن ها به ما احترام خواهند گذاشت و زندگی همراه با شادی و موفقیت خواهیم داشت. همه ما با طول روز یا افراد مختلفی برخورد می‌کنیم. آیا تا بحال رفتارهایی که در طول روز داشته‌اید فکر کرده‌اید و آنها دسته بندی کرده اید؟ آیا این دسته بندی ها در زندگی ما اثرگذار است یا خیر؟ روانشناسان به این دسته بندی‌ها انواع سبک‌های ارتباطی می‌گویند. برای رسیدن به اهداف خود نیاز داریم تا ارتباط مناسب ومؤثری با دیگران داشته باشیم. در ادامه مقاله این سبک‌ها مورد بحث قرار می‌دهیم.
برای مطالعه بیشتر: مهارت‌های مورد نیاز برای یک گفت‌وگو خوب در موقعیت‌ها و در مواجه با اشخاص مختلف
انواع سبک‌های ارتباطی
هر شخصی برای ارتباط با دیگران از شیوه‌ی خاصی استفاده می‌کند و از سبک متنوعی استفاده می‌کند. ممکن است برای ارتباط با هر کسی سبکب متفاونی را انتخاب کنید. توجه کرده‌اید که رفتار شما با همه به یکسان نیست؟ در ادامه مطالب این مقاله انواع سبک‌های ارتباطی معرفی شده است و راه‌های بهبود و ارتقاء آنها بیان شده است. شما میتوانید با مطالعه هر یک تغییرات لازم را در خود ایجاد کنید.
1. سبک پرخاشگرانه
از ویژگی‌های قابل توجه این سبک می‌توان به تهدید، نادیده گرفتن حق دیگران و توهین به دیگران اشاره کرد. این افراد طوری رفتار می‌کنند که گویا همیشه حق با آنها است و مهم خود هستند و نیازهای بقیه افراد برای آنها مهم نیست. در بیشتر مواقع این افراد نمی‌توانند شنونده‌های خوبی باشند و اکثرا عصبانی و اخمو به نظر می‌رسند. کاری که اغلب این افراد انجام می‌دهند این است که با دیگران را با تهدید کردن کنترل می‌کنند که باعث پیروی دیگران همراه با عدم رضایت‌شان از انجام کار است.
علت استفاده افراد از سبک پرخاشگرانه
برخلاف چیزی که ظاهر این افراد نشان می‌دهد آنها از شکست بسیار می‌ترسند و اعتماد به نفس این افراد پایین است. روشی که این افراد برای کنترل دیگران (از دید خودشان) استفاده می‌کنند و از این کار لذت می‌برند راهی است برای خالی کردن خشمی که علت آن به یک زمان و موقعیت دیگری مربوط است.
نتیجه رفتار با سبک پرخاشگرانه
رفتار این افراد منجر به ایجاد درگیری با طرف مقابل‌شان می‌شود؛ به طور مثال در اکثر درگیری‌های که در خیابان رخ می‌دهد دو طرف دعوا دارای رفتار پرخاشگرانه‌ای هستند. در حالت کلی هیچ کسی شخصی که کارهایش را با بحث و دعوا پیش می‌برد محترم و با شخصیت نمی‌دانند.
2. سبک منفعلانه
در این سبک، فرد به طور مدام در حالت معذرت خواهی و نادیده گرفتن خود است. این شخص اهمیتی به حقوق، تفکرات و علایف خود نمی‌دهد. این افراد همواره حق انتخاب را به بقیه می‌دهمد و قادر به برنامه‌ریزی نیستند و کارهایشان در جهت اهداف بقیه است و به با این مورد مخالفتی نمی‌کنند. برای این افرادمهم نیست که با چه کسی ملاقات می‌کنند همواره خود را موافق نشان می‌دهند. استرس، پایین بودن اعتماد به نقس، شکست و خشم از ویژگی‌های این افراد است. رفتار آنها منجر به بالا رفتن توقع دیگران از آنها شده و این قادر به نه گفتن به دیگران نیستند.
علت استفاده افراد از سبک منفعلانه
ترس از عدم پذیرش، ترس از انتقاد، ترس از اینکه مؤدب به نظر نرسند، ترس از اینکه بقیه از آنها به عنوان ابزار استفاده کنند و... از دلایل استفاده افراد از سبک ارتباطی منفعلانه است.
نتیجه رفتار با سبک منفعلانه
ارتباط با استفاده از این سبک سبب شکست، عصبانیت از خود، متنفر شدن ار بقیه، کاهش اعتماد به نفس و کم شدن ارتباط شخص با دیگران می‌شود. اگر این سبک ارتباط در طولانی استفاده شود منجر به تبدیل شدن به سبک منفعل پرخاشگرا می‌شود.
3. سبک جرات‌مندانه
در این سبک استرس به آسانی نشان داده می‌شود و افراد با این سبک ارتباطی بدون ناحق کردن حقوق دیگران به دنبال اهداف خود هستند. این سبک از ارتباط به صورت متقابل است و در آن پیش داوری صورت نمی‌گیرد. و رفتار هر کس بر اساس انتخاب خودش صورت می‌گیرد. در برنامه‌ریزی‌های خود پافشاری می‌کنند و اجازه نمی‌دهند که کسی از آنها سوءاستفاده کنند و به خود احترام می‌گذارند.
این افراد بر روی زندگی خود کنترل و مدیریت کافی دارند و از ارتباط خود خوشنود هستند و به دلیل مصم بودن آنها مردم نیز این افراد را محترم می‌دانند. افرادی دارای این سبک رفتاری با محکم و قطعیت خواسته خود را مطرح می‌کنند و مهارت نه گفتن را نیز دارند.
4. سبک مستقیم
از مشخصات بارز این نوع سبک ارتباط به صورت مسقیم و ابراز وجود می‌باشد. به دلیل حس خوشنودی و رضایت در دو طرف، این سبک بهترین نوع سبک برای ارتباط است. رعایت پایه‌های ارتباطی و احترام به حقوق خود و دیگران هدف و مقصود این نوع ارتباط می‌باشد.
برای بین نشان دادن وجود خود محکم و ثابت بایستید و تماس چشمی با مخاطب برقرار کنید و برای با لحنی متین و گیرا و محترمانه احساسات خود را بیان کنید. سعی کنید در بیان جملات خود واژه من را به جای واژه شما به کار ببرید. به طور مثال، استفاده از جمله «من ناراحت هستم» به جای «شما موجب ناراحتی من شددید» توصیه می‌شود. استفاده از سه جمله «من فکرمی‌کنم، من احساس می‌کنم و من می‌خواهم» در ارتباط‌تان توصیه می‌شود که با کمک آنها با ابراز وجود خود میتوانید درخواست‌های خود را مطرح کنید.
مزیت و فواید سبک ارتباطی مستقیم
احساسات نقش برجسته‌ای در رفتار دارد و در موقعیت‌هایی که احساس آسیب می‌کنید اکثراً سبک منفعلانه را به کار می‌برید، ولی سبک ارتباطی مستقیم مانع از خشونت و ناراحتی و شکست در ارتباط می‌شود. درخواست کردن از دیگران امر بسیار طبیعی است و کسی قادر نیست که ذهن طرف مقابل خود را بخواند. روش ابراز وجود باعث مطرح کردن احساسات خود به صورت روشن و دقیق می‌شود و همین‌طور به رعایت اصول شخصی و حقوق دیگران تاکید می‌کند. بنابراین برای بهبود و تقویت ارتباط و سلامتی شما یادگیری مهارت ابراز وجود ضروری است و می‌توان با کمک مشاوران و روانشناسان آن را یاد گرفت و در مواقع لزوم آن را به کار برد تا در زندگی ارتباط‌‌های مؤثر و مفیدی داشت.
