هنر گفتگو

یکی از موارد اساسی برای داشتن سلامت روان وجود اعتماد به نفس در شخص است. اعتماد به نفس یعنی اعتماد داشتن به خود و توانایی‌های خود است. عدم وجود آن باعث مشکلات زیادی در ارتباطات هر شخصی می‌شود و زندگی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اعتماد به نفس برای رسیدن به موفقیت و پیشرفت ضروری است چرا که باور داشتن به خود و توانایی‌های خود از گام ‌های اصلی موفقیت است. در این مقاله به چیستی اعتماد به نفس، عوامل مؤثر بر آن و نحوه شکلی‌گیری آن پرداخته شده است.

اعتماد به نفس به چه معناست؟

باور به خود توانایی‌های بدون هر گونه پیش‌داوری اعتماد به نفس نامده می‌شود. وجود اعتماد به  نفس موجب تحلیل و بررسی بهتر مسائل و معضلات موجود می‌شود. همچنین باعث می‌شود که روابط شخص با دیگران بهبود یابد. اگر شما به خود باور و اعتماد داشته باشید پس شما قادر خواهید بود اعتماد دیگران را نیز بدست آورید و منجر به افزایش ظرفیت‌های شما می‌شود.

مقاله پیشنهادی: فوت و فن حرف زدن و میخکوب کردن دیگران

عزت نقس به چه معناست؟

ممکن است کلمات اعتماد به نفس و عزت نفس به جای یکدیگر استفاده شوند در حالی که از دید روانشناسان این دو کلمه کاملاً هم معنا نیستند. عزت نفس برای بیان اهمیت دادن به خود مطرح می‌شود، شخص دارای عزت نفس همواره به خود احترم می‌گذارد. ممکن است شخصی دارای اعتماد به نفس پایینی باشد ولی از عزت نفس خوبی برخوردار باشد یعنی این که فرد همچنان برای خود ارزش و احترام قائل است.

 عوامل مؤثر بر اعتماد به نفس

عملکردی که ما در موقعیت‌های مختلف زندگی از خود نشان می‌دهیم میزان اطمینان و باور ما به خودمان را شکل می‌دهد. بنابراین این اطمینان و باور به میزان سختی مسائل بستگی دارد. به عبارت دیگر، اگر ما بتوانیم در اکثر موارد، کارهایی که تقبل می‌کنیم و وظایف که به ما محول می‌شود را  به خوبی انجام دهیم، اعتماد به نفس ما افزایش پیدا می‌کند. برعکس اگر با شرایط دشواری روبه‌رو شویم و یا این‌که مجبور به انجام کارهایی شویم که قادر به انجام آن‌ها نیستیم، میزان اطمینان به خودمان و اعتماد به نفس‌مان کاهش پیدا می‌کند. برای دستیابی به اعتماد به نفس مورد نظر لازم است که میزان سختی کارها از آسان شروع شود و کم کم بر میزان سختی آن افزوده شود.

در صورتی که میزان سختی کارها خیلی کم و مسائل آسان باشد منجر می‌شود که فرد دچار بی‌تکلیفی و سهل‌گیری شود و در موقعیت‌هایی که میزان سختی کارها زیاد باشد، به اندازه کافی به خود باور نداشته باشد. اگر هم میزان سختی کارها و مسائل خیلی زیاد و مشکل باشد طوری که شخص تصور کند که قادر به انجام نیست احساس ناتوانی خواهد کرد. در هر دو صورت شخص قادر نخواهد بود اعتماد مناسبی در خود شکل دهد.

غیر از این مورد سایر مواردی که می‌تواند منجر به افزایش اعتماد به نفس شود می‌توان به مواردی از جمله حمایت و مساعدت اطرافیان، تشویق برای کسب موفقیت، تلاش برای تکرار موفقیت، بازخورد دریافت شده از اطرافیان و قبول شکست‌های گذرا از جانب خودمان و دیگران، اشاره کرد.

برعکس، شکست‌های پی‌ در پی، رندگی در موقعیت‌های دشوار، ناخوشایند و پر از ترس و خطر، اهمیت ندادن به موفقیت‌ها توسط دیگران و انقاد و ملامت اشتباهات، خطاها و شکست‌ها می‌تواند سبب شود که به اندازه کافی به خود اطمینان نداشته باشیم.

چگونگی شکل گیری اعتماد به نفس 

اطمینان و باور به خود در طولانی مدت و با سنجش خودپنداره با شرایط ایده‌آل و کمال مطلوب بدست می‌آید. اگر چیزی که در واقعیت هستیم با تصوری که در حالت آرمانی از خود داریم خیلی متفاوت باشد اعتماد ما نسبت به خودمان کاهش می‌یابد. ولی هر چقدر میزان تفاوت این دو ازهم کم باشد باعث افزایش اطمینان و باور در خودمان می‌شود.